Geld & ik » Van arm naar rijk » Suzanne Jonkers over de Woonschool

Als je iets wilt, dan kom je er echt wel

Interview met Suzanne Jonkers, hoofdpersoon uit het boek ‘de woonschool’.

Kun je iets vertellen over jezelf en over je jeugd?

Ja zeker, ik ben Suzanne Jonkers, ik ben 52 jaar en ik woon in Haarlem. Ik ben ook opgegroeid in Haarlem. Ik woonde met mijn ouders, twee zussen en twee broers in de ‘woonschool’.

Wat is dat, de woonschool?

De woonschool is opgericht als een buurt waar probleemgezinnen bij elkaar woonden. Het idee was dat de gezinnen die daar woonden heropgevoed zouden worden.

Er is ook een boek dat zo heet ‘de woonschool’…

Dat klopt, dat boek gaat over mij. Een vriendin van me is de schrijfster van dat boek. Het gaat over mijn jeugd, ik ben de hoofdpersoon. Het boek laat zien dat het geen makkelijk leven was in de woonschool, en het was geen prettige wijk om te wonen.

Welke rol had geld dan vroeger?

We hadden thuis helemaal niks, er was gewoon geen geld. En voor luxe dingen al helemaal niet. Ik kon niet op zwemles, ik had geen fiets… We hadden meestal wel eten, maar dat was vaak wel lastig. Het was moeilijk om aan geld voor eten te komen.

En na uw jeugd?

Ik heb eigenlijk een hele rare loopbaan gehad. Ik zat op de middelbare school toen ik het huis uit ging, ik was toen een jaar of 14. Ik was begonnen met de middelbare school, dat was toen nog de huishoudschool, en daar ben ik in één jaar van drie scholen afgestuurd. Ik was te brutaal. Ik was namelijk ontzettend gepest op de lagere school en ik had besloten dat ik me nooit meer zou laten pesten. Om het pesten te stoppen bedacht ik dat ik de brutaalste moest zijn… daardoor was ik inderdaad heel populair, maar bij de docenten natuurlijk niet.

Wat bent u daarna gaan doen?

Nadat ik de derde keer van school ben gestuurd ben ik gaan werken. Ik heb vanaf toen een heleboel baantjes gehad. Ik heb onder andere in een fabriek gewerkt, in een slagerij, en als kamermeisje. Toen ik twintig was ben ik naast mijn werk gaan studeren, ik heb de MAVO gedaan, en daarna de HAVO en daarna door naar het HBO. Na het HBO ben ik aan het werk gegaan als bibliothecaris. Inmiddels werk ik op een middelbare school als ICT coördinator, dat betekent dat ik op school alles met de computers en systemen regel.

Van bibliothecaris naar computers?

Dat is grappige stap…
Ja! Destijds wilde ik graag bibliothecaris worden vanwege mijn interesse in literatuur en in boeken, en mijn hang naar kennis. Maar in de praktijk viel het tegen. En ik moet je eerlijk zeggen dat ik het zó saai vond! In die tijd had ik al een voorliefde voor geautomatiseerde systemen, en zo ben ik uiteindelijk in de ICT terecht gekomen.

Hoe denkt u nu over de rol van geld vroeger?

Zoals ik net vertelde, we hadden helemaal niks. Maar eerlijk gezegd vond ik dat niet zo erg. Ik heb het niet als iets ergs ervaren dat wij arm waren. Ik weet dat ik een hele armoedige jeugd heb gehad, maar ik vind geld niet het belangrijkste. Ik vind veiligheid veel belangrijker. Veiligheid is zo belangrijk voor een kind.

Je was al erg vroeg uit huis en op jezelf aangewezen… was veertien niet erg jong?

Nou als ik naar mijn dochters kijk, dan denk ik nu ‘jeeemig, veertien! Dat kan helemaal niet!’ Maar het was wel zo, en ik voelde me heel volwassen en ik vond dat ik het aankon.

Hoe denk je daar nu over?

Ja, dat is een beetje dubbel. Ik vond dat aan de ene kant wel lastig… toen ik mijn eerste kind had dacht ik wel eens ‘wat had ik graag nog jong willen zijn en gewoon naar school gewild’. Ik heb me daardoor erg lang onzeker gevoeld, ik vroeg me af wat ik nou voorstelde. Aan de andere kant heeft het me gevormd en sterk gemaakt. Mede daardoor heb ik later veel bewuster keuzes kunnen maken, zoals de keuze om weer naar school te gaan. Ik heb er absoluut geen spijt van dat ik vroeg uit huis ben gegaan.

En wat voor een rol speelt geld nu?

Mijn kinderen komen nooit tekort, er is genoeg geld. Maar dan is de vraag: hoe ga je met dat geld om? Ik heb mijn kinderen geprobeerd te leren dat ze niet alles kunnen kopen wat ze willen, want het gaat in het leven niet alleen om geld en spullen.

Welke invloed heeft je jeugd op hoe je nu over geld denkt?

Ik vind het belangrijk dat ik kan zien dat geld niet het belangrijkste is, en dat geld een enorme luxe is. Voor zo veel mensen is de waarde van geld zó belangrijk, ook voor jongeren. Maar wat mij betreft gaat het daar niet om. Ik zou kunnen leven van heel weinig geld, hoewel ik daar niet altijd blij mee zou zijn natuurlijk… maar ik zou het wel kunnen.

Heb je een tip voor kinderen die het niet breed hebben?

Ik zou zeggen: als je iets wilt veranderen aan je situatie moet je zelf verantwoordelijkheid nemen voor je situatie. Voel je geen slachtoffer, ga niet teren op de overheid… neem je verantwoordelijkheid en dat is super kicken! Als je iets wilt, dan kom je er echt wel. En natuurlijk ga je onderweg op je bek, maar dat is niet erg. Maar het is een fantastisch gevoel om controle te hebben over je eigen leven.

Heb je dat gevoel zelf ook?

Absoluut. Sinds ik uit huis ging toen ik veertien was heb ik het altijd belangrijk gevonden dat ik mijn eigen geld moest verdienen, en mijn eigen broek op moest kunnen houden. Tot op de dag van vandaag ben ik altijd zelfstandig geweest. Ik weet dat als ik iets wil dat ik dat dan zelf in de hand heb. En dan ga ik op zoek naar wat ik nodig heb om te kunnen bereiken wat ik wil.

Dus in die zin is je eigen wereld maakbaar, en het is zó prettig om daar dan zelf controle over te hebben.

Ben je trots op jezelf?

Ja, ik ben absoluut wel trots op mezelf dat het me gelukt is. Hoewel het pad dat ik heb bewandeld niet het gemakkelijkste was.

En heb je ook geluk gehad?

Nou, ik heb erg aangestuurd op wat ik wilde en daar heb ik zelf hard voor moeten werken. Maar ik heb dan wel geluk gehad dat ik de mensen tegen ben gekomen die iets voor me hebben kunnen betekenen.